O przywróceniu terminu opowiem na przykładzie odwołania od decyzji. Pan Jan jest osobą samotną i od miesiąca przebywał w szpitalu w związku z ciężką chorobą. W tym czasie, Starosta Krakowski wydał decyzję dla Pana Jana, która została wysłana do Niego na jego adres pocztowy. Pan Jan z uwagi na pobyt w szpitalu nie mógł odebrać przesyłki ani też nie wiedział o niej. Decyzja ta nie była korzystna dla Pana Jana i przysługiwało od niej odwołanie w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia. Pan Jan po powrocie ze szpitala, niezwłocznie udał się do Starostwa gdzie dowiedział się, że w sprawie zapadła dla Niego niekorzystna decyzja, a termin do wniesienia odwołania upłynął w czasie, kiedy Pan Jan przebywał w szpitalu.
Czy Pan Jan bezpowrotnie stracił szansę na odwołanie się od niekorzystnej dla Niego decyzji administracyjnej? Niekoniecznie.
Zgodnie z art. 58 k.p.a., w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
W przypadku Pana Jana, wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania byłby uzasadniony – Pan Jan bez swojej winy nie wniósł odwołania gdyż przebywając w szpitalu nie wiedział o otrzymaniu decyzji. Pan Jan powinien zatem wnieść do organu pisemny wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji, w którym powinien umotywować, z jakich powodów nie mógł złożyć środka odwoławczego w terminie. Wraz z wnioskiem, Pan Jan powinien jednocześnie złożyć odwołanie od decyzji. Możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu nie jest jednak nieograniczona w czasie – Pan Jan może to uczynić w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, w tym wypadku Pan Jan winien wnieść pismo w ciągu 7 dni od dnia opuszczenia szpitala. Należy pamiętać bowiem, że organ administracji nie może przywrócić już terminu do złożenia wniosku o którym mowa wyżej. Organ administracji nie może również dokonać przywrócenia terminu z urzędu, chociażby brak winy strony postępowania był oczywisty – zawsze odbywa się to na wniosek zainteresowanego. O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ administracji publicznej. O przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia.
Pan Jan złożył zatem wniosek o przywrócenie terminu wraz z odwołaniem od decyzji. Jeżeli organ przychyli się do Jego prośby, wówczas odwołanie zostanie rozpoznane przez organ odwoławczy. Jeżeli organ uzna, że Pan Jan mógł jednak dowiedzieć się o decyzji wcześniej, bądź jeżeli uzna, że Pan Jan nie spełnił innych przesłanek z art. 58 k.p.a., wówczas wyda postanowienie o odmowie przywrócenia terminu.
Jak wynika z powyższej historii, brak świadomości o podejmowanych przez organ czynnościach może mieć fatalne skutki. Dzięki instytucji przywrócenia terminu w postępowaniu administracyjnym, możliwe jest złagodzenie tych negatywnych konsekwencji, przy czym to organ ocenia czy dochowaliśmy należytej staranności i czy termin na wniesienie wniosku o przywrócenie terminu został zachowany.