Wadliwy smartfon zakupiony przez Internet – co zrobić?

Wadliwy towar zakupiony przez Internet

Do Kancelarii radcy prawnego zgłosiła się Pani Karolina, która chcąc zorganizować mężowi prezent na urodziny, zdecydowała się na zakup przez Internet w sklepie internetowym najnowszego modelu telefonu komórkowego, za ponad 3.500 zł. Po odbiorze przesyłki i rozpakowaniu telefonu okazało się, że smartfon samoczynnie wyłącza się po paru minutach działania. Pani Karolina pyta prawnika jak może teraz postąpić, albowiem informacje które znalazła w Internecie są ze sobą wzajemnie sprzeczne.

Analizując sytuację prawną Pani Karoliny należy przede wszystkim wskazać na dwie podstawowe możliwości działania Klientki, uzależnione od tego, czy zakupiony dla męża telefon komórkowy ma być dalej wykorzystywany.

Prawo odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa

Pierwszym, a równocześnie najdalej idącym uprawnieniem przysługującym konsumentom dokonującym zakupu w Internecie jest prawo odstąpienia od umowy. Prawo to zostało zawarte w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Zgodnie z treścią art. 27 przywołanej ustawy konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35. Zgodnie ze słownikiem ustawowym zawartym w art. 2 ustawy,  umowa zawarta na odległość oznacza umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie, czyli np. za pośrednictwem Internetu.

Z kolei umowa poza lokalem przedsiębiorstwa to umowa z konsumentem zawarta:

1. przy jednoczesnej fizycznej obecności stron w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy,
2. w wyniku przyjęcia oferty złożonej przez konsumenta w okolicznościach, o których mowa w lit. a,
3. w lokalu przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość bezpośrednio po tym, jak nawiązano indywidualny i osobisty kontakt z konsumentem w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy, przy jednoczesnej fizycznej obecności stron,
4. podczas wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę, której celem lub skutkiem jest promocja oraz zawieranie umów z konsumentami.

Co istotne, aby możliwym było skorzystanie ze wskazanych powyżej uprawnień, kupujący winien legitymować się statusem konsumenta a sprzedawca przedsiębiorcy. W kontekście przywołanych powyżej wskazań, Pani Karolina uprawniona będzie do złożenia w terminie 14 dni oświadczenia o odstąpieniu od umowy kupna telefonu, odzyskując zapłacone za niego pieniądze. Co ważne, korzystając z przysługującego powyżej prawa, brak jest konieczności podawania przyczyn takiej decyzji. Tym samym, powyższe rozwiązanie będzie trafne, jeżeli Pani Karolina zrezygnuje z zatrzymania telefonu.

Na powyższe pytania dot. dalszego postępowania w razie zakupienia wadliwego urządzenia należy odpowiedzieć odmiennie, jeżeli kupujący zamierza zatrzymać zakupioną rzecz i usunąć stwierdzone w niej wady. W takiej sytuacji zasadnym będzie odwołać się do regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Ustawa ta reguluje m.in. uprawnienia wynikające z tytułu rękojmi, a więc wad zakupionego towaru czy wykonanych usług. Zgodnie z art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Dalej, art. 556¹ k.c. § 1 k.c. stanowi, że wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

• nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
• nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
• została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Jak wynika z przedstawionego przez Klientkę stanu faktycznego, w przypadku zakupionego przez nią telefonu, poza wątpliwością należy uznać, że jest on obarczony wadą fizyczną. Klientka, chcąc dochodzić swoich praw w związku z zakupem wadliwego egzemplarza telefonu, na zasadzie art. 560 k.c. winna złożyć oświadczenie, w którym zawrze swoje roszczenie względem sprzedawcy. Przepis ten przyznaje Pani Karolinie szerokie spektrum działań, w tym tak daleko idące jak odstąpienie od umowy. Jednakże chcąc dokonać usunięcia wad fizycznych, Pani Karolina powinna skierować żądanie usunięcia stwierdzonych wad lub wymiany zakupionego telefonu na nowy egzemplarz. Uprawnienie takie przysługuje przez okres 2 lat od daty zakupu telefonu (ar. 568 k.c.), a co więcej na zasadzie art. 556² k.c. jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego. Domniemanie to umożliwia przyjęcie, że Pani Karolina kupiła już wadliwe urządzenie, co znacząco ułatwia dochodzenie roszczeń od sprzedawcy. Skuteczne zgłoszenie przez Klientkę wad przerzuca ciężar działania na sprzedawcę, który winien rozpoznać reklamację. Zgodnie z art. 561⁵ k.c., jeżeli reklamacja złożona przez konsumenta nie zostanie rozpoznania w terminie 14 dni, uważa się, że żądanie to zostało uznane za uzasadnione.

W tym miejscu koniecznym jest jeszcze podkreślić, że jeżeli sprzedawca nie będzie respektował roszczeń i żądań kierowanych przez Panią Karolinę, Klientka uprawniona będzie do skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i dochodzenia swoich praw przed sądem.

Koniecznym jest również podnieść, że wskazane powyżej uprawnienia z tytułu rękojmi nie dotyczą tylko relacji pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą, a pomiędzy wszystkimi stronami umów sprzedaży – chyba że dojdzie do wyłączeni rękojmi przy sprzedaży w ramach umowy pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. Konsument na mocy przepisów o rękojmi uzyskuje jedynie dodatkowe, dalej idące uprawnienia. Istniejące regulacje ustawowe przyznają Pani Karolinie szereg roszczeń wynikających z faktu zakupienia wadliwego urządzenia.

Jak wynika z powyższego, Kancelaria radcy prawnego byłaby w stanie pomóc Klientce w dochodzeniu jej słusznych praw, zarówno na gruncie postępowania przedsądowego jak i sądowego, na każdym jego etapie.