Czy rodzeństwo jest uprawnione do zachowku?

Panie Mecenasie, szukam kancelarii prawnej, która pomogłaby mi rozwiązać problem z zachowkiem po bracie. Otóż mój brat zmarł jako bezdzietny wdowiec. Pozostawił po sobie duże mieszkanie, dwa samochody oraz najprawdopodobniej środki finansowe na rachunkach bankowych. W ostatnim czasie dowiedzieliśmy się, że brat przed śmiercią sporządził testament, w którym do całości spadku powołał siostrzenicę swojej nieżyjącej już żony. Czy nam jako rodzeństwu należy się zachowek?

Aby odpowiedzieć na pytanie naszej Klientki, należy w pierwszej kolejności przywołać brzmienie art. 991 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

§ 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Jak zatem stanowi art. 991 § 1 KC, prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy. Ponadto prawo do zachowku przysługuje przysposobionemu i jego zstępnym, których prawo spadkowe traktuje na równi ze zstępnymi spadkodawcy, oraz przysposabiającego, który wchodzi w miejsce rodziców przysposobionego lub obok rodzica, jeżeli jest nim małżonek przysposabiającego (M. Pazdan, w: K. Pietrzykowski, Komentarz KC, t. 2, 2018, art. 991, Nb 8).

Z powyższego wynika, że krąg podmiotów uprawnionych do zachowku jest węższy od kręgu spadkobierców ustawowych. Prawa do zachowku nie mają bowiem rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy oraz jego dziadkowie.

Odpowiadając zatem na pytanie naszej Klientki, wskazać należy, że rodzeństwu zmarłego nie przysługuje roszczenie o zachowek.

Jeżeli poszukujecie Państwo informacji dotyczących szeroko rozumianego prawa spadkowego zapraszamy do zapoznania się z wpisami zamieszczanymi na naszych blogach, które znajdziecie Państwo pod adresem www.mariuszboruch.pl/blog