Ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa Kraków

20 września, 2015 9:41 pm Published by

Sprawy rodzinne są bardzo delikatną materią, dlatego podchodzimy do nich z pełnym zaangażowaniem i dyskrecją. Jedną z takich spraw jest ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa, które często wiąże się z roszczeniami alimentacyjnymi oraz wnioskami o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej, a także roszczeniami związanymi z okresem ciąży i porodu.

Tego rodzaju sprawy rodzą mnóstwo pytań: Jak mogę ustalić ojcostwo? Jak mogę mu zaprzeczyć? W jakim terminie? Czy mogę uchylić się od skutków uznania ojcostwa? Jak obalić domniemanie związane z ojcostwem? Znamy odpowiedź na każde z tych pytań – w przypadku takiej potrzeby zapraszamy do wizyty w naszej ​ Kancelarii Radców Prawnych w Krakowie.

 

ręka dziecka i ojca

 

Ustalenie rodziców dziecka wydaje się być jedną z najważniejszych spraw, jaka może dotyczyć jego życia. Z jednej strony, to kwestia świadomości oraz posiadania rodziny, z drugiej, natomiast, daleko idących konsekwencji prawnych, związanych chociażby z dziedziczeniem, obowiązkiem alimentacyjnym czy sprawowaniem władzy rodzicielskiej. W polskim porządku prawnym, w przeważającej mierze, instytucję tą reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku- Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ustawodawca zdecydował, więc, o zamieszczeniu tych przepisów w akcie rangi kodeksu, co może wskazywać na ich szczególne (istotne), znaczenie w życiu społeczeństwa oraz obrocie prawnym. Nie należy jednak upatrywać się wyłączności wyżej wskazanej ustawy w tym zakresie. Kwestia ta jest uregulowana również w innych aktach rangi ustawowej oraz aktach wykonawczych.

Ustalenie osoby matki wydaje się być dosyć proste. Matką biologiczną jest kobieta, która urodziła dziecko. Biorąc pod uwagę procedury, jakie funkcjonują w szpitalach, macierzyństwo jest pewne. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku ojcostwa. 

 

Ustalenie ojcostwa Kraków

Kodeks rodzinny i opiekuńczy posługuje się domniemaniem ojcostwa w przypadku dziecka, którego matka ma za męża. Jego konstrukcja jest bardzo prosta- jeśli urodzi się dziecko, to jego ojcem jest mąż matki. Oczywiście, jest to domniemanie tak zwane obalalne. Oznacza to, że za pomocą odpowiednich środków dowodowych w postępowaniu sądowym można temu zaprzeczyć. 

 

Sądowe ustalenie ojcostwa

Wskazany sposób ustalenia ojcostwa jest zdecydowanie najprostszy oraz najczęstszy. Są jednak sytuacje, kiedy konieczna jest ingerencja Sądu. Dzieje się tak, gdy:

  • – Dziecko nie jest objęte domniemaniem pochodzenia od męża matki.
  • – Domniemanie formułowane przez kodeks rodzinny i opiekuńczy zostało skutecznie obalone.
  • – Nie nastąpiło uznanie dziecka przez ojca.
  • – W prawomocny sposób ustalono bezskuteczność uznania.

 

Jak można się domyśleć, każda ze wskazanych sytuacji wymaga sformalizowanego postępowania przed Sądem Powszechnym. Tu z pomocą przyjdą przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. W pierwszym przypadku, niezbędne jest udowodnienie, że mimo, iż w chwili narodzin dziecka, mężem matki był określony mężczyzna, nie jest on ojcem narodzonego potomka. Może być to wiadome zarówno w momencie narodzin, jak i dopiero następczo.

Z brakiem uznania dziecka przez ojca mamy do czynienia, natomiast, jeśli w czasie porodu nie zostanie wskazany mężczyzna, który jest ojcem. Specyficzną sytuacją jest stwierdzenie bezskuteczności uznania ojcostwa. Występuje ono wtedy, gdy pomimo pierwotnego uznania, dochodzi się przed Sądem jego zaprzeczenia. Niezależnie od przyczyny skierowania sprawy na drogę sądową, każdorazowo istotne będzie postępowanie dowodowe. Należy pamiętać, że ciężar dowodowy obciąża osobę, która wysnuwa określone twierdzenia. Jeśli więc mężczyzna uważa, że jest ojcem dziecka, powinien on przedstawić dowody potwierdzające ten fakt. Dysponuje zarówno dowodami rzeczowymi, jak i osobowymi. Najczęściej w takich sprawach jednak przeprowadza się badania genetyczne, które jednoznacznie stwierdzają pochodzenia dziecka. 

 

Legitymacja procesowa

Legitymacja procesowa to nic innego jak uprawnienie określonej osoby (podmiotu) do tego, by w określonej sprawie być stroną postępowania. Przypomnieć należy, że co do zasady, w procesie występuje pozwany i powód. W myśl przepisów kodeksu rodzinnego, żądanie ustalenie ojcostwa może wysunąć:

  • – Dziecko- za pośrednictwem swojego przedstawiciela prawnego- jeśli nie jest pełnoletnie. Po osiągnięciu pełnoletności, natomiast, może samodzielnie popierać żądanie, ale nie dłużej niż w okresie 3 lat od jej osiągnięcia. Powództwo wytacza przeciwko domniemanemu ojcu, a w przypadku jego śmierci, przeciw kuratorowi.
  • – Matka dziecka. Powództwo wytacza przeciw domniemanemu ojcu.
  • – Domniemany ojciec dziecka. Powództwo wytacza przeciw matce i dziecku.
  • – Prokurator, gdy wymaga tego dobro dziecka lub ochrona społecznego interesu.

 

Zaprzeczenie ojcostwa

W sytuacji, kiedy pomimo pierwotnego uznania ojcostwa, w następstwie określonych zdarzeń, okaże się, że domniemany ojciec nie jest biologicznym ojcem dziecka, można żądać zaprzeczenia ojcostwa. Jest to istotne, zwłaszcza, z punku widzenia konsekwencji prawnych, jakie niesie za sobą ojcostwo (obowiązek alimentacyjny, dziedziczenie). Chcąc zaprzeczyć ojcostwu, należy dochować określonych warunków formalnych. Podobnie jak uznanie ojcostwa, również zaprzeczenia dochodzi się przed Sądem Powszechnym. Szczegółowa procedura opisana jest przepisami postępowania cywilnego. Nie jest możliwe jej przeprowadzenie, gdy:

  • – Dziecko, którego sprawa dotyczy, zostało poczęte w drodze zabiegu medycznego, na który mąż matki wyraził zgodę.
  • – Dziecko zmarło.
  • – Dziecko jest pełnoletnie.

 

Terminy

Jak wskazano, ograniczenia dotyczące zaprzeczenia ojcostwa, wynikają głównie z kwestii terminów przewidzianych przez przepisy. Wiadomo, że postępowania nie można przeprowadzić po śmierci dziecka oraz po osiągnięciu przez nie pełnoletności. Dodatkowo, kodeks wprowadza ograniczenie sześciu miesięcy od momentu, kiedy mężczyzna dowiedział się o narodzinach dziecka. Może być bowiem tak, że taka informacja dotarła do niego, kiedy dziecko miało na przykład 8 lat. Warto zwrócić uwagę, że chodzi tu o skuteczne udzielenie mu informacji w taki sposób, by bez wątpienia mógł się z nią zapoznać.

 

Legitymacja procesowa

Podobnie jak w przypadku zaprzeczenia, przepisy wskazują krąg osób (podmiotów), które mogą wytoczyć powództwo. Są to:

  • – Mężczyzna, którego domniemanie dotyczy. Wytacza powództwo przeciwko dziecku oraz matce, a jeśli ta nie żyje, tylko przeciwko dziecku.
  • – Matka dziecka. Wnosi powództwo przeciwko domniemanemu ojcu oraz dziecku.
  • – Pełnoletnie dziecko w okresie 3 lat od osiągnięcia 18. roku życia. Wytacza powództwo przeciw matce oraz jej mężowi (domniemanemu ojcu), a jeśli matka nie żyje, przeciwko ojcu.
  • – Oczywiście, w przypadku ważnego interesu społecznego, legitymację posiada także Prokurator. Nie jest on objęty ograniczeniami związanymi z terminami. 

 

Zapraszamy także do zapoznania się z tematami:

Categorised in:

This post was written by admin-mboruch